69 Kazimierz Moczarski Rozmowy z katem.

Kazimierz Moczarski (ur 21 lipca 1907r zmarł  27 września 1975r w Warszawie)-  dziennikarz, pisarz żołnierz AK , Szef Biura Informacji i Propagandy. W 1949 roku aresztowany i osadzony w więzieniu na warszawskim Mokotowie. Spędził tam dokładnie 10 lat 8 miesięcy i 13 dni. Podczas pobytu tam przez jakiś czas  przebywał w jednej celi z likwidatorem warszawskiego getta  generałem
Jürgenem Stroopem., który oczekiwał na wykonanie wyroku śmierci. Moczarski namówił  gestapowca na zwierzenia czyli tytułowe rozmowy. Po latach zostały one spisane. Możemy je przeczytać w niniejszej książce. Oprócz generała wraz z autorem w jednej celi przebywał również niemiecki policjant Gustaw Schielke.

Obecność takich a nie innych współwięźniów  sprawiła , że pisarz postanowił stworzyć  owe dzieło. Pokazał mechanizmy i sposoby postępowania nazistów. W utworze tym zostały nakreślone pełne portrety  psychologiczne hitlerowców . Moczarski w rozmowach pyta o dotychczasowe życie  oraz o to jak generał wspinał się po kolejnych szczeblach kariery. Na kartach książki widzimy jak kształtowała się osobowość kata. Stroop został w tym utworze ukazany  jako człowiek zafascynowany ideologią faszystowską, ktoś  kto gotowy był spełnić każde nawet najbardziej okrutne polecenia. Wszystko to robił dla jednego człowieka, którego określa się jako największego zbrodniarza w historii ludzkości. Chodzi oczywiście o Adolfa Hitlera. Na uwagę zasługuje niesamowita pamięć autora. Mężczyzna pomimo iż podczas długich rozmów  nie miał ze sobą nic na czym mógłby zapisać istotne fakty i tak doskonale je  zapamiętał. Każde słowo, gest czy reakcja rozmówcy zostały potem  szczegółowo opisane. W książce nie brakuje danych statystycznych , które też niełatwo przyswoić. Przed wydaniem książki  zawarte w niej fakty zostały w miarę możliwości zweryfikowane. Pan Kazimierz miał bowiem dostęp do dokumentów procesowych zarówno polskich jak i amerykańskich. "Rozmowy z katem " to niesamowita powieść w, której autor postanowił zrobić coś czego wielu się boi . Szczerze rozmawiając z zbrodniarzem pokazał , że taki człowiek wykonując swoje zdania nie zwraca uwagi na to , że krzywdzi innych. Wtedy  przestaje on być sobą. Na kilka chwil staje się bezwzględnym i pozbawionym jakichkolwiek uczuć katem.  Natomiast pisarz jawi się tutaj jako osoba , której nie sposób złamać , prawdziwy patriota. Jego siła charakteru jest godna pozazdroszczenia. Na uznanie zasługuje także to , że autor  choć zapewne zdawał sobie sprawę z konsekwencji swojej decyzji postanowił ujawnić bolesną i trudną prawdę na temat hitlerowskich zbrodni.

Książka  niełatwa , ale warta przeczytania. Wstrząsająca momentami przerażająca  lecz  prawdziwa . Niemiecki generał ukazany jako syn, mąż,  ojciec i egzekutor wykonujący rozkazy wielkiego wodza Utwór ten to rzetelna  relacja mająca charakter studium psychologicznego i socjologicznego.  Przewracając jej kolejne strony ma okazję "poznać" kogoś kto niejednokrotnie  wypełniał zadania niczym automat nie zważając na to co się dzieje wokół. Jeśli szukamy odpowiedzi na pytanie Jak rodzą się i działają zbrodniarze tutaj na pewno ją znajdziemy.  Bardzo bardzo dobra literatura. Po takie pozycje warto sięgać. Książka robi ogromne wrażenie .Nie można obok niej przejść obojętnie, ponieważ po jej przeczytaniu człowiek jeszcze długo zastanawia się dlaczego tak okrutne czyny w ogóle są możliwe.

PS: W 2007 r w ramach Teatru Telewizji  wyemitowano adaptację Rozmów w reżyserii Macieja Englerta. W role Kazimierza Moczarskiego i Jürgena Stroopa wcielili się Andrzej Zieliński  oraz  Piotr Fronczewski.